ASTEN – De klokken van het Netherlands Carillon van Arlington mogen na restauratie op weg terug zijn naar Amerika, dat weerhoudt Museum Klok & Peel in Asten er niet van om de ‘Klokken voor Amerika’ prominent te presenteren tijdens de Nationale Museumweek. Het museum doet dat door ‘de Zeemeermin’ op de basklok van het Netherlands Carillon als museumschat in de schijnwerpers te plaatsen. Daarmee krijgen ook de Astense kunstenares Genia van der Grinten-Lücker en de Weerter matrijzenmaker Ernest Goyarts erkenning.
De zevende Nationale Museumweek vindt plaats van maandag 19 april tot en met zondag 25 april. Net als vorig jaar wordt het vanwege corona een digitaal feest. Tijdens de week schuiven meer dan 400 musea in Nederland hun pronkstukken naar voren, of brengen ze bijzondere activiteiten en initiatieven onder de aandacht. Musea kunnen dat zowel binnen als buiten de beslotenheid van hun muren doen. Vorig jaar bleken ook online-campagnes heel effectief.
Daarom vestigen de organisatoren dit jaar de aandacht nadrukkelijk op online-mogelijkheden. Zij hebben de Nationale Museumweek het thema ‘Online – In alle vrijheid’ meegegeven. ‘In alle vrijheid’ nodigt deelnemende musea uit om tijdens de Nationale Museumweek extra creativiteit aan de dag te leggen.
Museum Klok & Peel gaat daar graag in mee en doet dat met bruikleenmatrijzen van Ernest Goyarts naar ontwerpen van de Astense kunstenares Genia van der Grinten-Lücker. Deze staaltjes bewonderenswaardige klokkenkunst zijn toegepast op het Netherlands Carillon van Arlington, dat de Koninklijke Eijsbouts recent heeft mogen restaureren.
Net als alle andere museumschatten zal de inzending van Museum Klok & Peel tijdens de Nationale Museumweek permanent met toelichting te zien zijn op de nieuwe website www.museum.nl. Deze site is bedoeld als etalage van alles wat de Nederlandse museumwereld te bieden heeft.
Netherlands Carillon
Het Netherlands Carillon is een carillon van 49 klokken dat in 1954 door Nederland werd geschonken aan het Amerikaanse volk. Hiermee wilde Nederland dank betuigen voor de bevrijding en de financiële steun van het Marshallplan. Na de uitbreiding dit jaar telt dit carillon 53 klokken.
In 1960 werd het carillon geplaatst in een modernistische toren vlak naast Arlington National Cemetery en in het verlengde van Washingtons National Mall, de meest prestigieuze locatie die je in Amerika toebedeeld kunt krijgen.
Indertijd schonken de Nederlandse Antillen een bedrag van fl. 20.000 aan het project. In ruil werd de zes ton zware basklok opgedragen aan de overzeese landstreek. Met ver dragende klokkenmuziek hoopte de gouverneur meer Amerikaanse toeristen naar de Caribische eilanden te trekken.
Zeemeermin
Kunstenares Genia van der Grinten-Lücker, ontwerpster voor klokkengieterij Eijsbouts, coördineerde het omvangrijke iconografisch programma op de klokken. Zelf ontwierp ze onder meer de afbeeldingen op de basklok. Ze tekende daarvoor een zeemeermin met wapperende haren en een dividiviboom: dynamische symbolen van een landstreek die de wind in de rug heeft. Haar ontwerpen kwamen via matrijzen van graveur Ernest Goyarts uit Weert in hoog reliëf op een klok terecht. Op de basklok staat verder het volgende gedicht van Ben van Eysselsteijn te lezen:
Eilanden achter d’oceaan
Die in de zon te blinken staan
’t zijn Uw verlangen, o Antillen
Uw hopen en Uw fiere willen
die in mijn stem weerklinken gaan.
Tentoonstelling
De matrijzen van The Netherlands Carillon zijn in het bezit van Museum Klok & Peel in Asten. Momenteel is een selectie ervan te zien in de tentoonstelling ‘Klokken voor Amerika’. In die expositie, die hopelijk binnenkort weer opengaat voor publiek, wordt de wordingsgeschiedenis van het Netherlands Carillon in geuren en kleuren verteld. Saillant in coronatijd: dat verhaal is bij Museum Klok & Peel ook in boekvorm verkrijgbaar via de webshop. Prof. dr. Diederik Oostdijk, verbonden aan de VU in Amsterdam, schreef het gelijknamige boek ‘Klokken voor Amerika’.
