Met kar en paard naar de zinkfabriek

BUDEL-DORPLEIN – Bles was moe. De weg langs het kanaal naar Dorplein was lang. Vijftien kilometer lang. De heenweg ging nog. Ze was fit en de kar was leeg. Terug was een ander verhaal. De kar was volgeladen met zinkassen. Ze konden gratis worden afgehaald bij de fabriek. Prima spul om het erf mee te verharden. Iedereen deed het. Niks groeide op het zwarte spul. Urenlang had ze de kar naar huis gezeuld. De boer moedigde haar af en toe aan. “Vort Bles”. Bij café De Halve Maan stopten ze voor een pint en de haverzak. Tegen de avond waren ze terug. Met gebogen hoofd trok Bles de kar onder toegangspoort naar het erf op. Een paar zwaluwen keken vanuit hun gemetselde nestjes nieuwsgierig naar dit tafereel. Bles hinnikte van blijdschap. Ze voelde haar hoeven bijna niet meer. De warme stal met het warme stro wachtte. Nog even de vracht omkiepen op het erf. De kar naar de schop brengen. Uitspannen en klaar was ze. De boer bracht haar naar de stal. Hij klopte haar op de nek. “Goed gedaan Bles, je hebt de rust verdiend”. De grote bruine ogen van Bles keken de boer aan. Alsof ze wilde zeggen: Daar ben ik toch paard voor. Tevreden ging ze in het stro liggen. Een late zwaluw vloog nog een keer in en uit. Misschien waren er nog vliegjes te vangen. Langzaam werd het donker op het erf. De waakhond blafte tegen de maan. Alles was in diepe rust. 

De volgende morgen werden de assen door de boer en zijn knecht over het erf verdeeld. Ze konden er weer jaren tegen. Ook gemeentes waren gretige afnemers van de sintels. In heel Zuidoost-Brabant en Midden Limburg trof men assenwegen aan. In de jaren negentig van de vorige eeuw werd een begin gemaakt met het opruimen ervan. Ook in tuinen werd de vervuilde grond vervangen door schone. Dit gebeurde op de eerste plaats in Dorplein zelf. Het dorpje dat zijn ontstaan en naam te danken had aan de grondleggers van de zinkfabriek. De gebroeders Dor. Dit dorpje is nu een beschermd dorpsgezicht met veel rijksmonumenten. Vrij te bezichtigen. Er staan overal bordjes met informatie. Het kan ook onder leiding van een deskundige gids. Kom dan zondag 25 september naar Gemeenschapshuis de Schakel, St.Barbaraweg 1. Om 2 uur staan de  cicerones (gidsen) klaar om je rond te leiden. Het kost 2 euro per persoon, kinderen tot 12 jaar zijn gratis. De rondleiding duurt ongeveer twee uur en gaat over goed begaanbare wegen.

Wil je als familie, buurt of vereniging een rondleiding o.l.v. een cicerone? Maak dan een afspraak bij onze coördinator Wim Cremers,Tel:0031 495 492598 / 0031 6 22961675, mail: wim.cremers48@gmail.com

Thierry d’ Ensebroeck