Een tipje uit het culinaire leven van een vrouwelijk viergeslacht. Julie en Lukas wonen een blauwe maandag samen. Prille kiekes nog in nog pril geluk. Samen kokkerellen ze. Samen poetsen ze. ’s Zomers poetsen ze soms ook samen de plaat. Samen financieren ze. Samen maken ze het bed op, soms helemaal, soms maar half of daaromtrent, om er samen in te duiken en… Samen spelen ze dus nog het leven.
De liefde van de man gaat door de maag. Lukas’ lievelingskost? “Broadworst”, weet Julie. “Mê wortelepetazjie of mê roewdmoes in majjenèès tussen gebakken pettatjes.” Bij het braden snijdt ze altijd de twee uiteindjes van de braadworsten. “Juleke, vurwa snijde gi altiejd die twieje stuupkes van ’n broadwoast,” wil Lukas weten. Verrast door zijn rare vraag heeft Julie geen antwoord klaar. Lukas dringt aan: “Om te pruven of ze kloar zien? Goar, genoeg dorbakken of zoewe?” Julie stelt zich nu zelf de vraag: “Tjê, vurwa eigeluk? Dê moet ich ’s on os ma vroagen?” Een eerste krasje op hun koetswerk? Ach nee, voor irritatie in hun liefde nog te smoor. Later pas ergeren eigenaardigheden.
Ieder weekend bezoekt het koppel haar of zijn ouders. Als ze ’r al eens blijven middageten komt er braadworst met… op de tafel. “Gi ziet hiej toch wèl mê ow keuntje in de goei boowter gevallen, bedurve menneke,” plaagt Julie tot ze haar eigen ‘worst-bak-praktijk’ herinnert en haar moeder vraagt: “Ma, vurwa snijde gi altied die steumpkes van die woarsten?” Ook haar moeder vindt geen valabele uitleg. “Is dê omdê die vellekes on die tjoepkes er soms nê zoe smakeluk oewtzien, as knubbelkes on unne navel?” Hilariteit alom: “Haha, nieniej meid, doveur nè. Ich zalt ’s on oma vroagen. Zi hit mich dê zoe veur gedoan.” Maar ook oma blijft een zinnig antwoord schuldig: “Dê zulle we ’s on Pèteke vroagen. Die dui dê vruger och zoew. Die wèt allicht road.” Zo verzamelen de vrouwen in het woonzorgcentrum, kamer 25, bij de overgrootmoeder. Met haar 94 is Pèteke nog helder van geest en rad van tong. In koor vragen dochter, kleindochter en achterkleindochter: “Péteke, vurwa snijde gi en snijen willie nou noog de twieje oewtèndjes van een broadwoarts?” Pèteke steekt haar armen ten hemel en roept verbaasd: “Waaa…? ’t Is nè woar…! Broajde gillie nog aal ze lève in dê klèn gruun steelpenneken van mich…?” Mysterie opgelost!
Achteraf vertelde Pèteke dat een tante van haar dat pannetje kreeg van ‘unne Pruus’, ’n officier, die enkele oorlogsmaanden bij hen thuis verplicht gekazerneerd werd. ‘Hochzeit aussteuer’ had hij gezegd en geschreven. “Mer,” herinnerde zich Pèteke nog: “Os voader wou niks vanoet dê penneke èten, noejt nè. Dan gromde ie: ‘Aal wa oewt ’t usten keumpt deugt nè; zelfs de weend nè en al zeker gènne Mof. Alliejn de Drei Keunigen, misschien…!’”
(Harrie Beks – Hamont, zondag 05.02.23)