SINT-HUIBRECHTS-LILLE – De Heemkundige Kring van Sint-Huibrechts-Lille bestaat dit jaar vijftig jaar. Op zondag 23 april is er een open (deur-)dag die in het teken van dit jubileum staat. Iedereen wordt van harte uitgenodigd om een kijkje te komen nemen in het oud-gemeentehuis van Sint-Huibrechts-Lille, op het adres Lille Dorp 30. Kringvoorzitter François Joosten vertelt graag over ‘zijn’ kring en de feestelijkheden van dit jaar.
Tekst Evert Meijs.
Beeld archief Heemkundige Kring Sint-Huibrechts Lille
Op de enorme tafel in het voormalige gemeentehuis liggen al enkele documenten gereed voor het interview met François. De voorzitter is druk doende met het verzendklaar maken van het tweede nummer van de eenenveertigste jaargang van het tijdschrift Het Liller Heem. Daarin uiteraard extra aandacht aan de oprichting van de kring in 1973. “We hebben dit jaar een uitgebreide activiteitenkalender. Zo hebben we aan alle Lillenaren, overigens al sinds 1983, een Nieuwjaarsbrief gestuurd met daarin afgedrukt het programma voor dit jaar.” François zegt hiermee ook een ruimer publiek te willen interesseren voor het feestprogramma. “In dit gebouw gaat een feestelijke opendeurdag plaatsvinden op 23 april. Er is die dag een aantal begeleiders die de gasten de ganse dag opvangt.” Er wordt in het gebouw waar de heemkundige kring zetelt een overzicht gegeven van de werkwijze van de kring met o.a. een powerpointpresentatie, diverse fotoboeken en andere geschriften en uitgegeven boeken.
Toen nog geen aandacht voor erfgoed
Het feestjaar wordt afgesloten op 21 oktober met een heemkundedag. “Dan zal er een toespraak zijn over het dialect. Er worden dan vergelijkingen gemaakt met het Pelter en het Hamonter dialect, door Fons Tuyaerts.” Dan is het interessant om te horen waarom de heemkundige kring in 1973 begonnen is. François: “Er was een overkoepelend project in Noord-Limburg om op te komen voor de monumenten die aan het verdwijnen waren. Er bestond toen nog geen aandacht voor erfgoed.” Volgens François werden in die tijd allerlei teutenwoningen gesloopt. Er werd een groep gevormd en in 1973 vloeide daar als één van de eersten binnen de provincie in Sint-Huibrechts-Lille een heemkundige kring uit voort.
De gastheer legt uit dat de blik aanvankelijk gericht werd op drie aspecten: de landschapszorg, de monumenten (vooral woningen) en het archief. Met een aantal voorbeelden worden deze onderwerpen nader toegelicht en zullen ze in het nieuwe tijdschrift Het Liller Heem zwart op wit terug te vinden zijn, met enige foto’s. Na tien jaar is er een vierde luik bij gekomen: de archeologie. Van deze pijler moest de kring vanwege nieuwe wetgeving in 2007 weer moeten nemen.
Zorgen om de continuïteit
Uiteraard is de heemkundekring bij uitstek bedoeld om achteruit te kijken, maar François kijkt ook vooruit. Op de vraag in hoeverre de heemkundige kring door de lokale gemeenschap wordt gedragen, zegt hij: “We verdelen telkens 345 tijdschriften van ons tijdschrift onder een trouw publiek. Helaas zijn er meer overlijdens dan dat er jongeren aansluiten. In gans Vlaanderen is de continuïteit van de verenigingen een probleem, ook bij ons. Toen ik vijftig jaar geleden bij de heemkundige kring begon, was ik een jonge pedagogiekstudent, een jonge twintiger, met veel interesse voor geschiedenis. Ons jongste lid vandaag is midden-veertig.” Het verbaast François dat er heden ten dage nog nooit zoveel jongeren zijn geweest die geschiedenis en archeologie studeren, maar geen lid zijn van een heemkundige kring. “We hebben hier vier archeologische sites, waarvan er geen enkele beschermd is. Doodjammer dat niemand zich aansluit.” Meer feedback over de heemkundige kring zou voor het bestuur van de VZW zeer welkom zijn om nog beter in te kunnen spelen op de wensen en behoeften van het dorp.
In elk geval is de kring alert zodra de bodem ergens wordt verstoord vanwege bouw of verbouw. De vereniging adviseert dan aan de bevoegde instanties om archeologisch onderzoek te doen. “Er zijn altijd nog mensen die onze kring een warm hart toedragen. Ook buitenstaanders, die zich bijvoorbeeld via de genealogie met ons dorp verbonden voelen. Bovendien proberen we voldoende afwisseling te houden in ons tijdschrift.”
Jongere generatie
Hoe boeiend is het als François vertelt over een hele rijke Antwerpenaar die daar gerekend werd tot een oude Antwerpse patriciërsfamilie en zijn roots in Sint-Huibrechts-Lille heeft. Het is duidelijk dat de heemkundige een voorzitter is in hart en nieren, goed is ingewerkt in de lokale en regionale historie en het tot zijn taak rekent om alles in het werk te zetten de heemkunde over te dragen aan de jongere generatie.
Maar eerst een gouden feest vieren, met een tentoonstelling op 23 april, tegelijk met de Teutenmarkt. Een jaaruitstap voor de leden en de molenaars, nog een gratis museumopenstelling tijdens de Teutenmarkt van 24 september en tot slot de heemkundedag van 21 oktober.
Toelichting bij de foto’s van Vijftig Jaar Heemkundige Kring St.-Huibrechts-Lille.
Foto 01:
Groepsfoto aan de middeleeuwse pastorij op de Broekkant.
Opnamedatum 12-3-2023 Foto collectie Heemkundige Kring
Foto 02:
Op de lei het opschrift: 50 j. HK 4.03.2023
Heemkundigen van de kring die het 50-jarig jubileum meemaken.
Voorste rij v.l.n.r.: François Joosten, Edgard Adriaens, Jan Vandael, Annie Aerts, Lieske Kuppens, Gerard Rabijns en Adriaan Pellens.
Middelste rij: v.l.n.r.: Tom Martin, Jos Vandervelden en Rina Creemers.
Bovenste rij v.l.n.r.: Peter Rabijns, Ludo Hurkmans, Harrie Geerits en Jos Wijnen.
Afwezig: Harry Eerdekens, Jef Geens, Edgard Paredis, Linda Peels, Bruna Stalmans, Anny van den Broek, Marie-Claire Van Vlierden en Guido Vrolix.
Opnamedatum 4-3-2023 Foto collectie Heemkundige Kring

