Achel – In 1923 wordt in Achel de Boerinnenbond opgericht, met aandacht voor de godsdienstopvoeding en voor de typische werkzaamheden van vrouwen in de landbouw. Ondanks heel veel verandering die de Achelse vereniging doormaakt, bestaat de plaatselijke organisatie inmiddels honderd jaar. De Kern van Ferm Achel-Centrum vertelt trots over de geschiedenis en over het feest dat over drie dagen is verspreid.
Tekst en beeld Evert Meijs
Aan tafel de dames Annick Ceelen, Els Boonen, Anny Joosten, May Mertens en Marion Verweyen. Onder de naam ‘de Kern’ leiden zij de honderdjarige vereniging in goede banen. Voorzitster Els pakt er wat documenten bij en zegt dat de vereniging is opgericht op 29 juli 1923. Uit de oprichtingsakte blijken een afvaardiging van de toenmalige Boerinnenbond Leuven en van de Maatschappelijke Vrouwenbond Hasselt grondleggers te zijn van Achelse vereniging, onder de naam St.-Lutgardisgilde.
Gastvrouw Anny brengt intussen koffie met een heerlijk koekje. “Pastoor Bierkens was als moderator bij de oprichting betrokken en de eerste voorzitter was Maria Zels”, zegt Els, die in de stukken heeft gevonden dat er in 1923 wordt gestart met 63 leden.
Van St.-Lutgardisgilde naar Ferm
In de loop der jaren groeit het aantal leden. Marion: “Ze kwamen samen op zondagmiddag met een rozijnenboterham, en het programma was uitsluitend vormend.” Vaak gaat het lidmaatschap over van moeder op dochter en verschuift de oorspronkelijke doelstelling als praatgroep over landbouw en kinderopvoeding meer en meer richting vorming, creativiteit, cultuur en sport. Het zijn ook niet langer alleen nog plattelandsvrouwen die welkom zijn bij de groep, maar iedere vrouw van Achel-Centrum mag zich aansluiten. De naam St.-Lutgardisgilde maakt plaats voor de Boerinnenbond en in 1971wordt overgestapt op de naam KVLV: Katholiek Vormingswerk van Landelijke Vrouwen, en nadien KVLV Vrouwen met Vaart. Anny: “In 2020 werd deze naam veranderd in ‘Ferm’. Jammer genoeg was dat in de coronaperiode en is deze nieuwe naam te weinig bekend geworden bij de bevolking.”
Even halen de dames oude verhalen op van de oorlogsperiode. “Deze jaren waren heel belangrijk”, volgens Marion, “want sommige leden gingen bijvoorbeeld vis rondbrengen. Ze hielpen elkaar.” May: “Niet alleen als voedselvoorziening, maar ook om te leren vis te eten. Dat was hier nog een ver van mijn bed show”, volgens May. Na de oorlog komt er meer en meer voorlichting over het gebruik van huishoudelijke apparaten zoals de wasmachine. Ook toneel wordt een belangrijk onderdeel van de vrouwenbeweging. “Als je foto’s ziet, wordt duidelijk dat er ook al reisjes werden georganiseerd”, zo zegt Anny. De groep ontwikkelt zich steeds verder en ontstaan zelfstandige takken van Ferm, zoals thuiszorg, kinderopvang en Zorg-Saam. Onder de naam Agra heeft een groepje dames nog steeds contact met de Boerenbond.
Op de vraag hoe lang de dames aan tafel al verbonden zijn aan Ferm, zegt Anny: “Ik ging vroeger als 16-jarige al met ons moeder mee om te leren sokken breien. Zij was A-lid en ik inwonend B-lid. Sokken breien kan ik nóg”, zegt ze lachend, “al is dat zeker 45 jaar geleden.” Tijdens het hoogtepunt heeft de vrouwengroep 186 leden en staan naast vormingactiviteiten op het programma als koken, sport, lessen in digitale fotografie, creativiteit, yoga, dansen, reizen en fietsen. “Als er iets nieuws kwam, wilden we daar graag aan proeven”, zo klinkt het aan de tafel. Anny: “De laatste vormingsles ging over veilig fietsen met de elektrische fiets. Vandaar dat ik meestal mijn helm op heb.” Ook ‘Stoppen met piekeren’ werd heel druk bezocht. Inmiddels bestaat Ferm uit honderd leden en vinden nog steeds allerlei interessante activiteiten plaats. Vaak wordt hierbij onderscheid gemaakt tussen leden van 50+ en 50-.
Hoe het in de toekomst zal gaan? Els: “Eerst moeten we van Leuven weer verkiezingen organiseren voor een nieuw bestuur. We hopen dat er kandidaten zullen komen, we doen er in elk geval alle moeite voor, zodat de vereniging nog jaren lang verder kan gaan. We hopen dat meer dames uit hun kot komen om zich aan te sluiten bij deze mooie club. We houden het laagdrempelig en bieden nieuwelingen een warme ontvangst.”
Feestprogramma
Dan komt de viering ter sprake van het honderdjarig bestaan. “In mei zijn we met 32 personen naar het Harz-gebergte geweest vanwege het eeuwfeest. Nu hebben we drie data op het programma staan: 18, 19 en 20 augustus.
Op vrijdag de achttiende is er voor de leden, hun familie en genodigden om 19.00 uur een viering in de kerk van Achel-Centrum. Zusterverenigingen uit de regio, Achelse verenigingen zoals de Landelijke Gilde Achel zullen present zijn, evenals burgemeester en schepenen van Hamont-Achel. Aansluitend is er een academische zitting met receptie en opening van een speciale tentoonstelling.
Op zaterdag negentien augustus is iedereen van één tot vijf welkom in Michielshof en in Joy om de tentoonstelling te bewonderen over het honderdjarig bestaan, van Boerinnenbond via KVLV naar Ferm. Er zullen allerlei documenten te zien zijn, er is een powerpointpresentatie en ook foto’s zijn onderdeel van de expositie. Els: “Ook werkstukken van onze crea-activiteiten staan dan tentoongesteld. En we gaan ook een oudheidkamer inrichten, zoals het vroeger was.” Er is ook een koffiecorner met koffie, thee, een drankje en iets lekkers.”
Zondag de twintigste is in Michielshof het feest enkel voor de huidige leden. De Ferm-dames worden vanaf half één verwacht voor een receptie en een feestelijk buffet.
