REGIO – Deel 2 : Het ontstaan en oprichting van de Wapenbroeders afd. Cranendonck. 1948 – 2023: van “Bond van Oud Strijders en Dragers van het Mobilisatiekruis”, via Nederlandse Bond van Oud-strijders / Veteranen Legioen Nederland naar “Bond van Wapenbroeders afdeling Cranendonck”.
Enkele jaren na het einde van Tweede Wereldoorlog werd op initiatief van enkele oud militairen uit Budel (oorlogsveteranen & gedemobiliseerde WOI) in februari 1948, nu 75 jaar geleden, een eigen afdeling van “Oud Strijders” opgericht. Deze sloot zich aan bij de Nederlandse Bond van Oud-Strijders en Dragers van het Mobilisatie kruis (WOI). In de volksmond kortweg de B.O.S. afdeling Budel genoemd. De “B.O.S” groeide uit tot een bloeiende en actieve afdeling voor Budel & Maarheeze, die in de jaren zestig een ledenbestand kende van maar liefst 110 leden. Momenteel telt de afdeling 20 leden. Op initiatief en vooral óók door zelfwerkzaamheid van de leden, waar onder vele Indiëgangers, kon in eigen beheer een Herdenkingskapel in Budel worden gebouwd die op 24 juni 1961 officieel kon worden ingezegend. In eerste instantie een kapel ter nagedachtenis aan de Budelse kameraden die in Nederlands Indië het leven lieten. In een latere editie gaan we naast de diverse oorlogsmonumenten waarbij wapenbroeders bij de oprichting betrokken waren ook specifiek in op de herdenkingskapel in Budel. Naast de herdenkingen op 4 mei ontplooide de B.O.S. zich verder met vele activiteiten waaronder de wekelijkse schietwedstrijden met de luchtbuks, trouwens toen een verplichte bezigheid binnen de Bond, met vele behaalde prijzen door onze Budelse schutters!
Al die activiteiten gingen nog door tot zeker eind 1983. In begin 1984 werd het erg onduidelijk wat de exacte status was van de B.O.S. Budel. Een archief van de B.O.S. was voor ons onderzoek niet voorhanden. Nader onderzoek in het archief van het toenmalige plaatselijk weekblad “De Grenskoerier”, nu in bezit van “Weekblad HAC”, gaf aan dat weliswaar de activiteiten op dat moment op een zeer laag pitje stonden, maar dat de herdenking op 4 mei van dat jaar, gewoon door de B.O.S zijn georganiseerd. Niets duidt erop dat de afdeling toen plannen had om te stoppen, de B.O.S. te ontbinden of te fuseren. Wel vond er op 17 mei 1984 een bijeenkomst plaats om de jaarlijkse dodenherdenking in ieder geval veilig te stellen. Ook het zich eventueel aansluiten bij het Veteranen Legioen Nederland kwam aan de orde. Per 1 juni 1984 ging de B.O.S Budel verder onder de vlag van de Nederlandse Bond van Oud Strijders en Veteranen Legioen Nederland ofwel afgekort NBOS / VLN. Twee jaar later, vanaf november 1986, onder een nieuwe naam: Bond van Wapenbroeders. De Bond van Wapenbroeders die overigens als landelijke organisatie in 2025 haar honderdjarig bestaan hoopt te vieren. Voor onze afdeling geldt 2023 als een jubileumjaar. In februari 2023 zoals gezegd nu precies 75 jaar geleden opgericht als “Bond van Oud-Strijders Budel”. Daarnaast door alle doorontwikkelingen nu al bijna veertig jaar actief onder de vlag van “Bond van Wapenbroeders”.
Afdeling Cranendonck”. Na 75 jaar nog steeds door het jaar heen actief én respectvol betrokken bij de vele plaatselijke, regionale of landelijke herdenkingen. Denk hierbij aan de 4 mei dodenherdenking in Cranendonck maar ook het jaarlijkse defilé in Roermond, Den Haag en Wageningen. Ook het elkaar ontmoeten bij het wekelijks koffie-uurtje in de Reinder in Budel-Schoot, nog altijd op basis van ons motto: “KAMERAADSCHAP & SAAMHORIGHEID ”. Méér dan vijfenvijftig “oude” jaargangen van de Grenskoerier vanaf 1960 hebben we doorgespit om vast te stellen dat wij als afdeling Cranendonck over een gesloten periode van 75 jaar actief zijn geweest in Budel & Maarheeze, nu Gemeente Cranendonck. Waarvoor dank aan de archieven van het weekblad HAC. Er was een keuze te maken tussen het herdenken in 2023 van de oprichting 75 jaar geleden als Bond van Oud-strijders Budel of het in 2024 vieren van 40 jaar Bond van wapenbroeders Cranendonck. Uit diep respect voor de oprichters van het eerste uur is er gekozen voor het vijfenzeventig jarig jubileum. In volgende edities gaan we verder in op onze afdeling en het 75 jarig jubileum en hoe u hieraan kunt bijdragen dan wel deelnemen. Als laatste willen we graag in contact komen met iedereen die ons iets meer kan vertellen over de Oud-strijders cq Wapenbroeders vanaf de oprichting in 1948. We willen dan ook een oproep doen aan families en/of nabestaanden van oprichters of leden van het eerste uur. Wellicht heeft iemand nog wat informatie, spulletjes van vader, opa of oom die destijds lid was van onze afdeling bewaard en kan er wat over vertellen. Ook tastbare spulletjes zoals uniformen, baretten, medailles, boekjes/programma’s of foto’s enz. zijn meer dan welkom. U kunt ons ieder dinsdag ontmoeten tijdens het koffie-uurtje in de Huiskamer van De Reinder te Budel-Schoot vanaf 10.00 uur of neem contact met ons op via email: cranendonck@wapenbroeders.nl Ook voor verdere informatie kunt u ons vinden op de Website: www.wapenbroeders.nl/afdelingen/limburg/cranendonk Mocht u de Wapenbroeders een warm hart toedragen in haar aankomende jubileumviering is een sponsoring of donatie meer dan welkom op NL37 RABO 0109526066 ovv donatie 75-jarig jubileum. Binnenkort verschijnt er een volgend artikel in HAC Weekblad.
Door Math Roost en Rene Vos – Archiefoto Jack Roosen