HAMONT-ACHEL – Frank Vos is een coach, gespecialiseerd op het gebied van burn-out en stressmanagement. Het begeleiden van indi- viduen in hun carrière en privéleven naar een gezonder, gelukkiger en evenwichtiger leven, is zijn persoonlijke en professionele passie.
Mensen zijn de meest sociale wezens op aarde, en communicatie met elkaar is een fundamentele vereiste om te kunnen samenleven. Je zou verwachten dat met miljoenen jaren van evolutie achter ons, deze vaardigheid nu wel aangeboren is. Ons leven bestaat immers uit het maken en opbouwen van sociale verbindingen met vreemden. Maar zoals we dagelijks ervaren, is het toch niet zo makkelijk, zelfs niet om een gesprekje aan te knopen. Behalve dan over het weer. Het wordt echt al moeilijk als we mensen ontmoeten die van ons verschillen in ras, cultuur, omgeving, leeftijd, sociale status, enzovoort. Maar laten we dichtbij huis blijven. Op individueel niveau kan de uitnodiging voor een feestelijke gelegenheid waar je alleen de gastheer en/of gastvrouw kent, al voor innerlijke twijfels zorgen. En je zult niet de eerste zijn die een excuus vindt om niet te gaan.
Sinds de afgelopen maand volg ik een cursus in teamcoaching en bevind ik me wekelijks tussen een groep jonge leidinggevenden. De eerste keer in het klaslokaal stonden we allemaal wat onwennig naar elkaar te kijken en maakten we een paar geforceerde pogingen om te begroeten. U kent het wel. Om het ijs te breken, mocht iedereen zich even voorstellen. Het was verbazingwekkend interessant om te zien en te horen hoe divers deze groep was.
Het trof me dat sommige cursisten moeite hadden om zichzelf, voor een klein en welwillend publiek, in een paar minuten te beschrijven. Gebrek aan sociale vaardigheid, zelfkennis of zelfvertrouwen kunnen hier natuurlijk een rol spelen, maar ik had dit niet verwacht onder een groep waarvoor communicatie een essentiële competentie is om anderen te leiden.
Waarom roept het ontmoeten van vreemden, of zelfs alleen al het vooruitzicht daarvan, zoveel gemengde gevoelens bij ons op? Dit gaat terug naar de prehistorie, toen onze hersenen voornamelijk bestonden uit een ‘oerbrein’, gekenmerkt door gebrek aan verstand en overvloed aan instinct. Het was ontwikkeld om onmiddellijk te reageren op potentiële bedreigingen in de omgeving, zoals het ontmoeten van een andere stam. Het herkennen en onderscheiden tussen vriend en vijand was letterlijk van levensbelang. Onze beperkte communicatieve vaardigheden maakten het inschatten van zo’n situatie nog moeilijker en dus was instinctieve evaluatie door middel van perceptie, aannames en vooroordelen nodig om snel beslissingen te kunnen nemen.
Deze instinctieve neiging om vreemden met achterdocht en vooroordelen te benaderen, wordt tribalisme genoemd en is tot op de dag van vandaag diep in ons geworteld. Op de werkplek wordt naar tribalisme verwezen als In-Group/Out-Group Bias. Het is de neiging om leden van de eigen groep (in-group) positiever te beoordelen dan mensen die tot andere groepen (out-group) behoren. Dit kan zich vertalen naar een voorkeur voor samenwerking met collega’s die tot dezelfde afdeling behoren of vergelijkbare achtergronden hebben, wat makkelijk leidt tot de vorming van groepjes. Dat brengt me terug naar onze cursisten. Het tribalisme-effect werkt ook omgekeerd: als wij de ‘vreemde’ zijn, willen we niet het risico lopen om als vijand geïdentificeerd te worden, of in moderne taal – niet ‘geaccepteerd’ te worden. En dat is niet prettig voor ons ego, wat resulteert in ongemak of zelfs angst. Het goede nieuws is dat velen dezelfde gevoelens van onzekerheid delen, en dat je sociale interacties al gauw kunnen worden verbeterd met tijd en oefening. Geniet het feestje. Dat vindt namelijk niemand vreemd!
Frank Vos is in Achel gevestigd en biedt bedrij- ven in de regio een gratis presentatie aan over hoe doelgericht te werken.
Voor een boeking of meer inlichting over dit speciaal aanbod, kunt u Frank bellen op 0032 49 333 4342 of stuur een e-mail aan frank@vosconsulting.co.za